ISO 9001 op hoofdlijnen
De ISO 9001-norm is een internationale norm voor kwaliteitsmanagementsystemen. De ISO 9001-norm maakt onderdeel uit van een hele reeks ISO-normen, die vaak gericht zijn op een specifiek product. De ISO 9001-norm is daarentegen gericht op een algemeen managementsysteem. Dit betekent dat de inhoud van het kwaliteitssysteem op hoofdlijnen wordt voorgeschreven, maar dat de norm niet tot in detail voorschrijft hoe dit managementsysteem binnen iedere organisatie vorm moet krijgen. De ISO 9001-norm stelt op hoofdlijnen dat de organisatie in staat moet zijn om te voldoen aan de eisen van de klant, dat op het product of de dienstverlening van toepassing zijnde wet- en regelgeving moet worden toegepast en dat de eisen die de organisatie aan zichzelf stelt moeten worden nageleefd.
De principes die ten grondslag liggen aan de ISO 9001-norm
Een kwaliteitsmanagementsysteem dat voldoet aan de ISO 9001-norm is gebaseerd op klantgerichtheid, leiderschap, betrokkenheid van medewerkers, verbetering, bewijs gebaseerde besluitvorming, relatiemanagement en procesbenadering. Woorden die nu nog algemeen lijken, maar die bij het opzetten en implementeren van het managementsysteem concreet vorm krijgen doordat we procedures opzetten waarin deze principes terugkomen. Zo stellen we samen met u bijvoorbeeld een procedure vast voor het meten van klanttevredenheid of het signaleren van verbetermogelijkheden: algemene eisen die in de ISO 9001-norm zijn opgenomen en die in de praktijk concreet vorm krijgen binnen uw organisatie.
Als rode draad door het kwaliteitsmanagementsysteem loopt de Plan-Do-Check-Act cirkel: er wordt continu gewerkt aan het verbeteren van de kwaliteit van uw product of dienstverlening. We plannen activiteiten, we voeren ze uit, we evalueren of we nog op koers liggen en stellen indien nodig onze activiteiten weer bij of breiden ze uit. Een kwaliteitsmanagementsysteem is een manier om onszelf continu de vraag te stellen of we nog voldoen aan de eisen van de klant, de van toepassing zijnde wet- en regelgeving en de afspraken die we intern hebben gemaakt. Daarbij is sinds kort in de norm ook opgenomen dat er aandacht moet zijn voor de context van de organisatie (denk aan belanghebbenden, ontwikkelingen in de markt of maatschappij etc.).
ISO 9001:2015
De eerste ISO 9001-norm dateert uit 1987. Door toename van grensoverschrijdende handel ontstond de behoefte aan een wereldwijd geaccepteerde norm. Inmiddels zijn er door de jaren heen verschillende herzieningen doorgevoerd. De meest recente versie van de norm is de ISO 9001:2015, een norm waarin enkele veranderingen zijn doorgevoerd ten opzichte van de voorgaande versie uit 2008. Indien een organisatie reeds over het ISO 9001:2008-certificaat beschikt dient er voor september 2018 een transitie plaats te vinden naar de ISO 9001:2015. Organisaties kunnen met ingang van maart 2017 enkel nog maar gecertificeerd worden tegen de norm uit 2015.
Steeds meer ISO-normen krijgen vorm naar de High Level Structure (HLS). Dit betekent dat er een “plug-in model” ontstaat: in de basis krijgen alle ISO-normen eenzelfde structuur waardoor je voor de uitwerking van een nieuwe specifieke norm eenvoudig kunt “inpluggen” in de structuur die al stond binnen de organisatie. Een hele vooruitgang voor organisaties die zich certificeren tegen meerdere ISO-normen! Voor organisaties die zich oriënteren op de implementatie van een ISO-norm betekent dit dat de keuze om naast een kwaliteitsmanagementsysteem bijvoorbeeld ook een milieumanagementsysteem te bouwen eerder wordt gemaakt. De basis voor beide systemen wordt immers maar één keer ontworpen.
Naast de invoering van de High Level Structure richt de nieuwe norm zich op stakeholders management (het in kaart brengen van belanghebbenden en hun belangen), compliance management (je moet werken in overeenstemming met geldende wet- en regelgeving), leiderschap, risicomanagement (de manier waarop de organisatie omgaat met kansen en bedreigingen) en de koppeling tussen de operationele processen en de strategie van de organisatie.
Bent u benieuwd wat de transitie naar de nieuwe norm voor u betekent? Of wilt u meer informatie over de ISO 9001:2015-norm en de concrete uitwerking van de ISO-norm binnen uw organisatie, lees dan verder of neem gerust contact met ons op.